AI chưa thay thế được phóng viên trong sản xuất tin bài

53% cơ quan báo chí sử dụng AI trong sản xuất tin bài

Thông tin được bà Lê Mai Anh – Giám đốc Khu vực Đông Nam Á - Global PR Hub chia sẻ bên lề hội thảo Đón đầu tương lai báo chí: Kiến tạo mô hình bền vững, diễn ra vào chiều 4/6 cho thấy: hiện 53% cơ quan báo chí sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong sản xuất tin, bài, số lượng này đã tăng lên tương đối so với thời điểm năm ngoái.

Điều đó chứng tỏ, việc sử dụng AI nói riêng và công nghệ nói chung trong việc sản xuất tin, bài đã trở thành xu hướng chung của các cơ quan báo chí hiện đại.

Các diễn giả thảo luận về xu hướng báo chí hiện đại. Ảnh: NH

Thừa nhận xu hướng trên, TS. Ngô Bích Ngọc - Trưởng khoa Truyền thông đa phương tiện – Swinburne Vietnam cho rằng: Sử dụng AI trong hoạt động sản xuất tin, bài của các cơ quan báo chí đã mang lại những hiệu quả nhất định.

Cụ thể, trước đây để làm ra một sản phẩm đa phương tiện, The New York Times phải cần đến đội ngũ nhân sự khoảng trên 20 người để lên ý tưởng nội dung, kịch bản, nhưng đến thời điểm hiện tại, nhờ ứng dụng AI thì họ chỉ cần đến một đội ngũ khoảng 3 đến 4 người để sản xuất một sản phẩm đa phương tiện có nội dung tương tự.

Từ thực tế trên, TS. Ngô Bích Ngọc cho rằng, sử dụng AI trong sản xuất tin, bài rõ ràng là xu hướng không thể đảo ngược của cơ quan báo chí hiện nay. Tại Việt Nam, xu hướng này cũng đang trở nên phổ biến và mang lại những hiệu quả thiết thực.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Lê Quốc Minh - Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng biên tập Báo Nhân Dân cho rằng: Trước đây, AI có thể thay thế công việc của những người mới vào nghề, chỉ có kinh nghiệm 1-2 năm, nhưng ở thời điểm hiện tại, AI có thể làm được những công việc của những phóng viên có kinh nghiệm từ 5-7 năm.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương về việc ứng dụng AI trong hoạt động của người làm báo nói riêng và các cơ quan báo chí nói chung, ông Nguyễn Văn Bá - Tổng Biên tập Báo Vietnamnet cho rằng: Báo chí cũng như những ngành sáng tạo về mặt nội dung khác, rất cần những công cụ làm gia tăng được năng suất lao động, hiệu quả làm việc và sáng tạo.

"Cho nên là việc các cơ quan báo chí, các nhà báo ứng dụng AI vào trong các hoạt động nghề nghiệp của mình là điều rất đáng quý. Nó phản ánh một thực tế là, nhà báo, báo chí Việt Nam đã tiệm cận được với sự phát triển, tiệm cận được với xu hướng của báo chí thế giới” – ông Nguyễn Văn Bá khẳng định.

AI vẫn chưa thể thay thế phóng viên trong sản xuất tin, bài. Ảnh: CT

AI cần thiết nhưng không thay thế được con người

Rõ ràng, sử dụng AI trong sản xuất các sản phẩm báo chí là cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Nhất là trong bối cảnh, khối lượng thông tin hiện nay đang rất nhiều, và phóng viên khó mà có thể xử lý được tất cả các thông tin trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, theo ông Lê Quốc Minh, điều đó không có nghĩa AI có thể thay thế được nhà báo trong việc sản xuất tin, bài.

Cùng quan điểm trên, ông Nguyễn Văn Bá cho rằng, AI và những mặt trái của AI trong công tác báo chí vẫn còn là một dấu hỏi lớn. Cho nên, ứng dụng AI trong sản xuất tin bài vẫn cần có sự thận trọng, và chỉ nên sử dụng ở một mức độ nào đó chứ không phải tất cả các quy trình sản xuất báo chí.

“Đặc biệt, theo tôi cần có sự minh bạch hơn trong sử dụng AI, ví dụ những sản phẩm báo chí sáng tạo có sử dụng AI cũng cần phải “dán nhãn AI” để người đọc có thể nhận biết được.” – ông Nguyễn Văn Bá đề xuất.

Cùng quan điểm, TS. Ngô Bích Ngọc cho rằng, hiện chỉ nên sử dụng AI trong hoạt động báo chí ở mức độ đơn giản, còn những sản phẩm báo chí mang tính phức tạp hơn như điều tra, phân tích thì vai trò của người phóng viên vẫn vô cùng quan trọng. Theo đó, AI chưa thể thay thế con người mà chỉ nên đóng vai trò hỗ trợ, giúp công việc sản xuất tin bài được diễn ra nhanh hơn, hiệu quả hơn.

Đồng tình với quan điểm trên, bà Lê Mai Anh cũng bày tỏ, AI chỉ có thể thay thế phóng viên, nhà báo ở những công việc mang tính đơn giản như bóc băng, sửa lỗi chính tả. Tuy nhiên, những nội dung mang tính chuyên sâu thì chưa thể thay thế, vì tính xác thực thông tin của AI đến thời điểm hiện tại vẫn không cao.

Thông tin này cũng đồng nghĩa với một nghiên cứu được thực hiện vào đầu năm 2025, khi 58% nhà báo lo ngại, sử dụng AI trong sản xuất tin, bài có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng nội dung và niềm tin của độc giả đối với các cơ quan báo chí.