Đáp ứng kỳ vọng cải cách quản trị doanh nghiệp

Theo Reuters ngày 3/6, Toyota Industries, mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái Toyota, thông báo sẽ đưa ra quyết định về việc có chấp nhận đề nghị mua lại để trở thành công ty trách nhiệm hữu hạn hay không. Động thái này diễn ra sau khi nhiều hãng tin quốc tế cho biết hãng xe Toyota Motor và các công ty liên kết trong tập đoàn đang đề xuất một thương vụ liên quan đến việc này.

Trong một tuyên bố riêng, Toyota Motor cũng xác nhận đang xem xét kế hoạch được truyền thông đề cập, nhưng đồng thời nhấn mạnh một số thông tin trên báo chí là chưa chính xác, đặc biệt là con số cho rằng tổng giá trị thương vụ có thể vượt 6.000 tỷ yên (tương đương 42 tỷ USD). Tuy vậy, việc cả hai công ty đều chủ động lên tiếng phản hồi cho thấy quy mô và tầm quan trọng của kế hoạch này đối với tương lai của tập đoàn.

Toyota có thể mua lại công ty cung cấp phụ tùng để cải tổ hệ thống quản trị. Ảnh: Reuters

Trên thị trường chứng khoán, phản ứng ban đầu của nhà đầu tư khá thận trọng. Cổ phiếu Toyota Industries tăng nhẹ 0,4%, trong khi cổ phiếu Toyota Motor giảm 1,0%. Tuy nhiên, dưới góc nhìn dài hạn, thương vụ này được đánh giá là một bước đi chiến lược để cải tổ cơ cấu sở hữu chéo, nâng cao hiệu quả quản trị và chuẩn bị cho những thách thức trong tương lai.

Trong những năm gần đây, thị trường tài chính Nhật Bản đã chứng kiến làn sóng thúc đẩy các công ty niêm yết nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quản trị doanh nghiệp. Các cơ quan quản lý, nhà đầu tư tổ chức và cổ đông thiểu số đều kỳ vọng các tập đoàn lớn, đặc biệt là những doanh nghiệp có sở hữu chéo phức tạp như Toyota, sẽ có những bước đi mạnh mẽ nhằm tách bạch lợi ích, tập trung vào hiệu quả hoạt động.

Việc Toyota Motor cùng các công ty trong tập đoàn cân nhắc mua lại hoàn toàn Toyota Industries được xem là hành động cụ thể đáp ứng kỳ vọng này. Nó không chỉ giúp đơn giản hóa cấu trúc sở hữu mà còn tạo điều kiện cho ban lãnh đạo hai bên phối hợp chặt chẽ hơn trong chiến lược phát triển, đặc biệt là trong các lĩnh vực trọng yếu như xe điện, tự động hóa và sản xuất thông minh.

Vai trò then chốt của Toyota Industries trong tập đoàn

Tính đến tháng 9 năm ngoái, Toyota Motor nắm giữ khoảng 24% cổ phần của Toyota Industries, trong khi Toyota Industries sở hữu ngược lại khoảng 9% cổ phần của Toyota Motor và hơn 5% cổ phần của Denso, một nhà cung cấp linh kiện cốt lõi khác trong hệ sinh thái Toyota. Việc tái cơ cấu lại mối quan hệ sở hữu này được kỳ vọng sẽ giúp dòng vốn và nguồn lực trong tập đoàn lưu chuyển linh hoạt hơn, tăng khả năng thích ứng với bối cảnh cạnh tranh toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng.

Toyota Industries vốn là tiền thân của cả tập đoàn Toyota ngày nay. Thành lập năm 1926 bởi Sakichi Toyoda với mục tiêu sản xuất máy dệt tự động, công ty này sau đó mở rộng sang lĩnh vực ô tô và chính bộ phận ô tô trong công ty đã được tách ra để trở thành Toyota Motor vào năm 1937.

Hiện nay, Toyota Industries không chỉ là nhà sản xuất xe nâng hàng đầu thế giới mà còn đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng nội bộ. Công ty này đảm nhận việc sản xuất xe SUV RAV4 cho Toyota, đồng thời cung cấp nhiều linh kiện thiết yếu như động cơ, máy nén điều hòa, bộ chuyển đổi và pin cho xe điện.

Nếu thương vụ được thông qua, Toyota Industries sẽ rời sàn chứng khoán và hoạt động như một công ty trong nội bộ tập đoàn. Điều này sẽ giúp ban lãnh đạo công ty linh hoạt hơn trong điều hành, không bị áp lực từ các nhà đầu tư bên ngoài trong ngắn hạn và có thể tập trung tối đa vào các mục tiêu chiến lược dài hạn.

Việc rút lui khỏi sàn chứng khoán trong bối cảnh hiện tại không phải là dấu hiệu tiêu cực, mà ngược lại, cho thấy Toyota đang chủ động sắp xếp lại đội hình để sẵn sàng cho những thay đổi lớn trong ngành ô tô. Với sự chuyển mình mạnh mẽ sang xe điện, phần mềm và các giải pháp di chuyển bền vững, việc tinh gọn bộ máy và tối ưu nguồn lực sẽ là lợi thế cạnh tranh lớn cho toàn bộ Tập đoàn Toyota.

Trong bức tranh đó, Toyota Industries tiếp tục giữ vai trò là trung tâm sản xuất và công nghệ chủ lực, không chỉ cho Toyota Motor mà còn cho các công ty thành viên khác trong hệ sinh thái Toyota. Việc đưa công ty về hoạt động dưới hình thức tư nhân sẽ mở ra cơ hội phối hợp chặt chẽ hơn, ra quyết định nhanh hơn và tận dụng tốt hơn các nguồn lực chung để thúc đẩy đổi mới sáng tạo.