Đầu tư hạ tầng và tăng xúc tiến tiêu thụ sản phẩm vùng cao

Vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi Phú Yên là địa bàn cư trú lâu đời của 3 dân tộc chính gồm Êđê, Chăm và Bana. Đến nay, cộng đồng các dân tộc phát triển đa dạng và phong phú với 33 dân tộc anh em, trong đó có 32 dân tộc thiểu số.

Theo báo cáo mới nhất của Sở Công Thương Phú Yên, phát triển hạ tầng thương mại, đặc biệt là hệ thống chợ ở các huyện miền núi Sông Hinh, Sơn Hòa, Đồng Xuân, là một trong những trụ cột của Phú Yên trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025.

Giai đoạn này, tỉnh đã huy động tổng vốn gần 12.502 triệu đồng (trong đó vốn ngân sách trung ương hơn 10.900 triệu đồng) để xây mới 3 chợ và cải tạo 3 chợ. Tuy nhiên, trong thực tế triển khai, một số chợ đã bị loại khỏi danh sách hỗ trợ vì không thuộc địa bàn đặc biệt khó khăn theo các quyết định hiện hành. Điển hình là chợ Hòa Sơn (huyện Sông Hinh) hay chợ Đa Lộc (huyện Đồng Xuân). Đây là những khu vực vẫn còn nhiều khó khăn nhưng không còn nằm trong diện thụ hưởng.

Phú Yên quan tâm đến đầu tư cơ sở hạ tầng thương mại (Ảnh: Sở Công Thương Phú Yên)

Song song với đầu tư hạ tầng, tỉnh Phú Yên cũng đẩy mạnh các hoạt động thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Trong giai đoạn 2021 - 2025, ngân sách trung ương đã phân bổ 267 triệu đồng cho nội dung này.

Từ nguồn vốn chính sách, các hoạt động quảng bá đã được thực hiện bài bản và linh hoạt: từ việc xây dựng chuyên mục tuyên truyền trên các cơ quan báo chí, phát sóng 2 phóng sự truyền hình, đến tổ chức các hội chợ triển lãm trong và ngoài tỉnh. Đặc biệt, các sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc sản của đồng bào dân tộc như nông sản, dược liệu, sản phẩm thủ công... đã dần xuất hiện tại nhiều sự kiện kết nối tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.

Đẩy mạnh xúc tiến tiêu thụ các sản phẩm của bà con đồng bào dân tộc thiểu số (Ảnh: N.Triều)

Đơn cử, mới đây, Liên minh HTX tỉnh Phú Yên đã hoàn thành khóa đào tạo kỹ năng xúc tiến thương mại cho các HTX trong tỉnh. Tại đây, các HTX được hướng dẫn ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong xúc tiến thương mại, kỹ năng xây dựng thông điệp marketing và mạng lưới bán hàng, các phương pháp quảng bá thương hiệu, giới thiệu sản phẩm trên các phương tiện thông tin, mạng xã hội. Các HTX cũng được hướng dẫn các công cụ thu thập thông tin nhu cầu thị trường, định vị thương hiệu sản phẩm và xây dựng chiến lược kênh phân phối, chiến lược giá… Đây là một trong những hoạt động của Kế hoạch xúc tiến thương mại năm 2025 mà Liên minh HTX tỉnh đang triển khai cho các HTX.

Giám đốc HTX Nông nghiệp An Nghiệp Trần Tấn Khoa cho biết, việc tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại giúp thành viên HTX nâng cao hiểu biết. Nhớ lại những ngày đầu mang sản phẩm gạo thơm Hoa Vàng đi hội chợ, vì bao bì, mẫu mã xấu và thông tin sản phẩm, nơi sản xuất… chưa đầy đủ nên HTX gặp khó với việc liên kết tiêu thụ. Sau khi thiết kế lại bao bì và đầu tư máy móc tự động hóa các khâu đóng, khâu bao…, sản phẩm được thị trường đón nhận tích cực. Thêm nữa, cũng từ các hội chợ thương mại được tham gia, HTX từng bước đa dạng sản phẩm để tăng lựa chọn cho khách hàng và tăng cơ hội tiếp cận thị trường cho sản phẩm của HTX.

Từ các lớp tập huấn về xúc tiến thương mại, đơn vị dần dẫn tích lũy được kiến thức và kinh nghiệm. Hiện, sản phẩm của HTX có nhãn hiệu được đăng ký độc quyền và mã QR trên bao bì; có mặt tại một số cửa hàng, siêu thị trong và ngoài tỉnh.

Một điểm tích cực là các chương trình đã bước đầu gắn hoạt động thương mại với bản sắc văn hóa bản địa - yếu tố đang ngày càng được thị trường ưu chuộng. Từ những gian hàng nhỏ tại hội chợ đến các phóng sự truyền hình, hình ảnh của đồng bào với trang phục truyền thống, sản phẩm làm thủ công, lối sống gắn với thiên nhiên... đều trở thành chất liệu quý giá để xây dựng thương hiệu vùng miền.

Mạng lưới thương mại đa dạng, bao gồm cả những hộ nông dân vừa sản xuất vừa kinh doanh, đang dần hình thành ở các vùng cao của Phú Yên. Đây chính là lực lượng cần được nuôi dưỡng, tiếp sức về tài chính, kỹ thuật và thị trường nhằm tạo thành một “hệ sinh thái thương mại miền núi” vững vàng, thích ứng linh hoạt trong thời đại kinh tế số.

Cần một chiến lược dài hơi

Theo Sở Công Thương Phú Yên, thực tế triển khai chương trình cho thấy một điều rõ ràng: đầu tư chợ chỉ là một phần của bài toán, còn đầu ra cho hàng hóa, đặc biệt là khâu kết nối thị trường mới là nút thắt then chốt. Do đó, Phú Yên xác định cần một chiến lược tổng thể, không chỉ xây chợ mà phải tạo sinh kế bền vững.

Từ góc nhìn đó, tỉnh đã đề xuất cho giai đoạn 2026 - 2030 một loạt giải pháp mang tính mở rộng và thực tế hơn như mở rộng đối tượng thụ hưởng đầu tư chợ; tăng hỗ trợ xúc tiến tiêu thụ; tổ chức nhiều hơn các hoạt động kết nối như phiên chợ văn hóa, lễ hội gắn với du lịch, thương mại, phát triển các chuỗi giá trị đặc sản vùng cao.

Đồng thời, việc hỗ trợ đào tạo kỹ năng kinh doanh, xây dựng thương hiệu, phát triển sản phẩm cho người dân và các hợp tác xã cũng được xác định là yêu cầu cấp thiết. Đây là chìa khóa để người dân miền núi không chỉ “bán được hàng” mà còn biết cách “bán hàng hiệu quả” trên cả thị trường trong và ngoài nước.